Opowieść o cmentarzu żydowskim w Mszanie Dolnej

"Opowieść o cmentarzu żydowskim w Mszanie Dolnej" to projekt, którego celem jest opieka nad zabytkiem, jakim jest cmentarz żydowski przy ul. Zakopiańskiej w Mszanie Dolnej. To jeden z niewielu zabytków w naszym mieście, o który trzeba pilnie zadbać, gdyż pozostało na nim niewiele zachowanych macew. Był dewastowany zarówno podczas II wojny światowej, jak i po niej, gdy - przeznaczony przez Radę Narodową "pod zalesienie", stał się obiektem wypasania krów oraz rozkradania bezpańskiego mienia. Dopiero w 1989 r. cemntarz - a raczej jego resztki - został wpisany do Krajowego Rejestru Zabytków, a  na początku lat 90-tych jeden z ocalonych ze zbiorowej masakry Żydów z 19.08.1942 r. na Pańskim, Lejb Gatterer, ufundował ogrodzenie nekropolii. 

Projekt przewiduje zebranie grupy wolontariuszy, którzy podejmą opiekę nad tą unikalną nekropolią. Wolontariusze zostaną przeszkoleni co do zasad postępowania zarówno na żydowskim cmentarzu, jak i terenie zabytku. Przewidujemy zorganizowanie kilku spotkań poświęconych porządkowaniu terenu cmentarza. Równocześnie pragniemy skatalogować cmentarz, czego podjęła się doktorantka Instytutu Judaistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Jolanta Kruszniewska. Efektem prac ma być wydanie - dzięki dofinansowaniu od Narodowego Instytutu Dziedzictwa, publikacji książkowej o cmentarzu, która ukaże się w jezyku polskim i angielskim, zaś odczytane inskrypcje z zachowanych macew pojawią się także w oryginalnym języku hebrajskim. Recenzentką merytoryczną wydania będzie hebraistka Ewa Gordon, którą udało się nam pozyskać do współpracy. Ukazanie się pozycji książkowej - przewodnika po cmentarzu, zawierającego także podstawowe wiadomości o żydowskich nekropoliach, symbolice nagrobnej, zwyczajach pogrzebowych, planujemy na koniec października 2022 r. 

Patronem medialnym projektu jest Telewizja Limanowska TV28. Patronat honorowy nad projektem objęła Burmistrz Miasta Mszana Dolna Anna Pękała, realizowany jest on we współpracy z Urzędem Miasta i Miejską Biblioteką w Mszanie Dolnej

„Dofinansowano w ramach programu Narodowego Instytutu Dziedzictwa – Wspólnie dla dziedzictwa”